فناوران

محققان علمی و فنّاوری به تازگی موفق به دستیابی به دستاوردی بسیار چشمگیر و قابل توجه در زمینه ساخت دقیق ترین و پیشرفته ترین ساعت در سطح جهان شده اند. این ساعت نوری که حاصل تلاش های مستمر و نوآوری های آنان است، نه تنها از دقت بسیار بالایی برخوردار است، بلکه احتمال خطای آن نیز در مقایسه با حتی دقیق ترین ساعت های اتمی موجود نیز بسیار کمتر می باشد. این دستاورد علمی بی شک گام مهمی در پیشرفت و توسعه فناوری های مرتبط با اندازه گیری دقیق زمان محسوب می شود.

ساخت دقیق ترین ساعت جهان

ساخت دقیق ترین ساعت جهان برای اندازه گیری زمان دقیق بسیار مهم است. اساس کار همه ی ساعت ها شمارش مداوم یک رخداد تکرارشونده با فرکانس ثابت است. در ساعت های قدیمی، این رخداد تکرارشونده حرکت پاندول بود. اما در ساعت های اتمی که هم اکنون زمان را می سنجند و سیستم های جی پی اس، ارتباطی، مخابراتی، توزیع برق و اقتصادی بر مبنای آن ها کار می کنند، رخداد تکرارشونده نوسانات اتم سزیوم است. ساعت های اتمی که دقیق ترین ساعت های جهان هستند، برای حفظ زمان در اینترنت و ارتباطات ماهواره ای استفاده می شوند و به ستاره شناسان در تشخیص سیارات فراخورشیدی زمین مانند کمک می کنند.

دقت ساعت اتمییک دهم تریلیونیوم ثانیه است، براساس فرکانس های طبیعی اتم ها است که به تابش واکنش نشان می دهند. فرکانس های اتمی می توانند به شکل یک "شانه فرکانس" ارسال شوند که شامل مجموعه ای از خطوط عمودی نور با فاصله یکسان است که توسط اتم های تحت تابش به شکل فرکانس های ریزموج تولید می شوند و در دسترس ابزارهای الکترونیکی قرار می گیرند که در نهایت این خوانش ها را به سنجش های دقیق زمان تبدیل می کنند. اما ساخت دقیق ترین ساعت جهان یعنی ساعت های نوری منجر به کنار رفتن ساعت های اتمی شد.

شرح کامل ماجرا از این قرار است.

در گذشته یک ثانیه به عنوان 86400/1 از روز خورشیدی تعریف می شد؛ اما وجود بی نظمی ها در روند چرخشی زمین باعث شد تا تعریف ثانیه نیز تغییر کند. در دهه 1930، یک دانشمند برنده نوبل روشی را ابدعا کرد که با آن می توان ثانیه را به صورت دقیق تری اندازه گرفت. بر اساس این روش هنگامی که ذرات زیراتمی در معرض فرکانس خاصی از تشعشع قرار گیرند، الکترون هایی که به صورت معمول در مدار اتم قرار دارند، یک پرش انجام می دهند. اندازه گیری حرکت این الکترون در میان دو حالت آن می تواند روش دقیقی برای اندازه گیری زمان در اختیار ما قرار دهد. ساعت های ساخته شده با این روش "ساعت های اتمی" نام دارند.اندازه گیری زمان به صورت بسیار دقیق می تواند به ما اجازه دهد تا از تجهیزاتی همانند ابزار ارتباطی و موقعیت یاب، که نیاز به دقتی بسیار بالا دارند، به صورتی بهینه استفاده کنیم.

ساعت نوری دقیقتر از اتمی

گروهی از محققان به تازگی ساعتی ساخته اند که می تواند با دقتی بیشتر از ساعت های اتمی زمان را ثبت کند. "ساعت های نوری" به دلیل استفاده از مبنایی کوچک تر برای زمان، آن را با دقت بیشتری دنبال می کنند و احتمال خطای آن ها نیز بسیار کمتر است. این ساعت در حال حاضر در آزمایشگاه قرار دارد و ساخت آن در تعداد بیشتر بسیار دشوار است. بر اساس بررسی های انجام شده، دقت ساعت نوری 100 برابر ساعت اتمی است. این ساعت آنچنان دقیق است که اگر شما آن را در زمان "بیگ بنگ" یا انفجار بزرگ ساخته بودید، در کل این مدت حتی یک ثانیه از دقت آن کم نمی شد.